Đạo luật cải cách và liêm chính EB-5 (RIA) ban hành ngày 15.03.2022 đưa ra những điều luật mới áp dụng cho chương trình đầu tư EB-5. Một số tiêu chí thay đổi có thể kể đến: điều chỉnh vốn đầu tư, rút ngắn thời gian hoàn vốn, phân bổ visa dành riêng cho các khu vực được ưu tiên, định nghĩa rõ hơn về vùng TEA, giám sát chặt chẽ Trung tâm vùng và đặc biệt là chính sách cho phép nộp đơn đồng thời nhằm rút ngắn thời gian xét duyệt thẻ xanh cho đương đơn tại Mỹ.
Vậy cụ thể đạo luật RIA đã ảnh hưởng như thế nào đến các nhà đầu tư, Trung tâm vùng và các đơn vị liên quan? Dưới đây là những phân tích về tác động của đạo luật cải cách EB-5 mới dưới góc nhìn của chuyên gia di trú.
Những thay đổi của của đạo luật cải cách EB-5
Với mục tiêu bảo vệ quyền lợi cho nhà đầu tư & đảm bảo tính toàn vẹn của chương trình EB-5, Quốc hội Mỹ đã chính thức thông qua và ban hành Đạo luật cải cách và liêm chính EB-5 (EB-5 Reform and Integrity Act – RIA) vào ngày 15.03.2022. Luật mới sẽ có hiệu lực sau 60 ngày kể từ ngày ký, tức từ ngày 14.05.2022 đến hết ngày 30.09.2027 với những nội dung chính như sau:
- Điều chỉnh vốn đầu tư: Nhà đầu tư rót vốn tối thiểu 800.000 USD vào dự án vùng TEA (khu vực rural, khu vực tỷ lệ thất nghiệp cao) hoặc 1.050.000 USD vào dự án ngoài vùng TEA.
- Tạo việc làm: Khoản đầu tư tạo ra ít nhất 10 việc làm, trong đó được tính tối đa 90% việc làm gián tiếp. Với các dự án xây dựng kéo dài dưới 2 năm, tính 75% việc làm gián tiếp.
- Ưu tiên cho các dự án vùng rural: Dành 32% hạn ngạch visa EB-5 để phân bổ cho các dự án tại khu vực ưu tiên. Trong đó khu vực rural nhận được 20% hạn ngạch visa cho mỗi năm tài chính. Cũng theo đạo luật RIA, hồ sơ đầu tư vào dự án khu vực rural sẽ được ưu tiên xét duyệt.
- Nộp đơn đồng thời: Các đương đơn đang ở Mỹ có thể nộp đơn xin điều chỉnh tình trạng I-485 cùng lúc hoặc trong khi chờ xét duyệt đơn I-526/I-526E (đơn xin nhập cư, chứng minh đã đầu tư đủ số vốn theo yêu cầu và vốn đầu tư là nguồn vốn hợp pháp). Việc nộp đơn đồng thời cũng cho phép đương đơn có thể tự do đi lại và làm việc tạm thời trong khi chờ đơn I-526/I-526E được chấp thuận.
- Luật bất hồi tố: Các hồ sơ đã nộp trước đạo luật cải cách EB-5 cho đến trước 30.09.2026 sẽ luôn được xử lý dù chương trình EB-5 hết hiệu lực.
- Giám sát chặt chẽ Trung tâm vùng: Trung tâm vùng phải nộp đơn xin phê duyệt dự án, báo cáo hoạt động sử dụng vốn, tiến độ và số việc làm được tạo ra. Trung tâm vùng sẽ phải kiểm toán mỗi 5 năm/lần và sẽ được giám sát chặt chẽ bởi Quỹ liêm chính để kiểm soát các sai phạm, gian lận, đảm bảo tính tuân thủ theo luật di trú.
Tác động của đạo luật cải cách EB-5
Giảm thiểu rủi ro tài chính cho các nhà đầu tư
Trước đạo luật RIA, thời gian duy trì vốn đầu tư EB-5 (thời gian vốn EB-5 “chịu rủi ro”) đi liền với tình trạng thẻ xanh có điều kiện. Tức nhà đầu tư phải duy trì vốn EB-5 trong suốt 2 năm cho đến khi nộp đơn I-829 xin xóa bỏ điều kiện. Tuy nhiên, do lượng hồ sơ tồn đọng cao, trên thực tế nhà đầu tư phải chờ lâu hơn, từ 4 – 5 năm để được xét duyệt hồ sơ thẻ xanh có điều kiện.
Nếu vốn EB-5 được hoàn trả trước khi nhà đầu tư có thể nộp đơn I-829, vốn này sẽ được tái đầu tư để đáp ứng tiêu chí “chịu rủi ro” cho đến khi có thể xóa điều kiện thẻ xanh. Điều này cũng có nghĩa là thời gian hoàn vốn đầu tư thường sẽ kéo dài từ 7 – 10 năm, tính từ thời điểm bắt đầu rót vốn đầu tư.
Sau khi đạo luật cải cách EB-5 có hiệu lực, nhà đầu tư chỉ cần duy trì đầu tư tối thiểu 2 năm kể từ lúc vốn được giải ngân vào dự án EB-5. Làm rõ hơn cho quy định này, ngày 11.10.2023, USCIS đưa ra thông báo cập nhật về điều kiện hoàn vốn EB-5. Cụ thể, các hồ sơ đầu tư sau đạo luật RIA ngày 15.03.2022 có thể được hoàn vốn khi đã duy trì đầu tư tối thiểu 2 năm tính từ lúc toàn bộ vốn được rót vào vận hành dự án (tức khoản vốn đã “chịu rủi ro”) và khoản vốn này đã tạo đủ 10 việc làm cho người lao động Mỹ.
Nhận thẻ xanh sớm hơn khi đầu tư dự án vùng nông thôn
Hạn ngạch visa EB-5 sẽ được phân bổ 20% cho dự án khu vực nông thôn, 10% cho dự án khu vực tỷ lệ thất nghiệp cao, 2% cho dự án cơ sở hạ tầng. Các dự án khu vực nông thôn được phân bổ một tỷ lệ lớn hạn ngạch visa dành riêng, đồng thời được ưu tiên xét duyệt hồ sơ sớm hơn.
Bên cạnh đó, việc cho phép nộp đơn đồng thời (concurrent filing) khi tình trang visa có sẵn (xem trên visa bulletin) đối với 2 mẫu đơn I-485 và I-526/I-526E sẽ giúp những ai đang ở Mỹ được chuyển đổi tình trạng nhanh hơn, từ đó rút ngắn quy trình xin thẻ xanh.
Tăng cường độ tin cậy cho các dự án EB-5
Theo yêu cầu của đạo luật RIA, tất cả các dự án của Trung tâm vùng phải được nộp đơn I-956F lên USCIS trước khi huy động vốn đầu tư EB-5. Một dự án đã được phê duyệt đơn I-956F đồng nghĩa USCIS đã xem xét và chấp nhận toàn bộ thông tin dự án bao gồm cơ cấu vốn, chiến lược hoạt động, chi phí sử dụng, phương pháp tạo việc làm, tiến độ xây dựng,…
Tăng cường trách nhiệm của Trung tâm vùng
USCIS sẽ giám sát chặt chẽ hơn các hoạt động của Trung tâm vùng nhằm ngăn chặn các hành vi gian lận, chiếm dụng vốn, hoạt động kém hiệu quả. RIA đưa ra mức phạt nghiêm khắc với những đơn vị Trung tâm vùng không tuân thủ luật di trú hoặc sai phạm trong quá trình tham gia chương trình EB-5.
Nhà đầu tư an tâm hơn khi lựa chọn dự án được huy động vốn bởi các Trung tâm vùng đã được phê duyệt bởi USCIS. Đồng thời khi rót vốn đầu tư vào một dự án bất kỳ, nhà đầu tư có thể theo dõi khoản vốn của mình được sử dụng cho các mục đích nào trong dự án.
Danh sách các Trung tâm vùng được phê duyệt:
Bảo vệ nhà đầu tư khỏi các Trung tâm vùng bị đình chỉ hoạt động
Trước đạo luật cải cách EB-5, USCIS có thể từ chối hồ sơ định cư của nhà đầu tư nếu Trung tâm vùng bị chấm dứt hoặc đình chỉ hoạt động do các sai phạm, gian lận hoặc không tuân thủ đúng quy định.
Để bảo đảm quyền lợi cho nhà đầu tư đủ điều kiện, đạo luật RIA đã bổ sung điều khoản cho phép nhà đầu tư có 180 ngày tìm kiếm dự án mới hoặc một Trung tâm vùng mới nếu gặp trường hợp trên. Nhà đầu tư đồng thời được giữ nguyên ngày ưu tiên (priority date) để bảo toàn độ tuổi cho con cái phụ thuộc.
Nhà đầu tư có thể xem Danh sách các Trung tâm vùng đã chấm dứt hoạt động.
Kết luận
Đạo luật RIA đưa ra nhiều biện pháp tốt hơn để cải thiện quy trình xét duyệt hồ sơ, đưa ra điều khoản visa dành riêng thúc đẩy giải quyết hồ sơ tồn đọng. Việc giám sát chặt chẽ, minh bạch đối với Trung tâm vùng và các đơn vị phát triển dự án cho thấy quyết tâm của Chính phủ Mỹ trong việc ngăn chặn gian lận, giảm thiểu rủi ro tài chính cho các nhà đầu tư cũng như tăng cường tính toàn vẹn cho chương trình EB-5.
Sau khi Đạo luật RIA được áp dụng, tỷ lệ phê duyệt hồ sơ I-526E cao đến 96% đối với các dự án vùng rural và 93% đối với các dự án ở vùng có tỷ lệ thất nghiệp cao. Ngoài ra, thời gian xử lý hồ sơ EB-5 sau khi đạo luật RIA cũng đã nhanh đáng kể so với trước đó.
Với những thay đổi của đạo luật cải cách EB-5, nhà đầu tư cần thiết được hỗ trợ bởi một đơn vị tư vấn di trú có kinh nghiệm và chuyên môn như Doslink. Điều này rất quan trọng nhằm đảm bảo đương đơn được tư vấn và hướng dẫn kỹ lưỡng về toàn bộ quy trình đầu tư EB-5, chứng minh nguồn vốn và chuẩn bị hồ sơ đúng, đủ, đáp ứng yêu cầu chương trình.
