Quốc tịch Mỹ được xem là biểu tượng của giấc mơ Mỹ – mục tiêu to lớn mà hầu hết các gia đình có kế hoạch định cư Mỹ luôn hướng đến. Quốc tịch Mỹ mở ra cánh cửa đến vô vàn cơ hội và quyền lợi cho những cá nhân mong muốn xây dựng cuộc sống ổn định tại quốc gia phát triển nhất thế giới. Tuy nhiên đây không đơn thuần là một thủ tục hành chính mà còn là sự cam kết gắn bó với đất nước và hiến pháp Mỹ. Vậy ý nghĩa, quyền lợi và điều kiện xin quốc tịch Mỹ gồm những gì? Tìm hiểu chi tiết tại bài viết sau đây.
Quốc tịch Mỹ là gì? Ý nghĩa và quyền lợi
Quốc tịch Mỹ là tư cách pháp lý xác nhận một cá nhân là công dân chính thức của Hoa Kỳ, được công nhận theo luật pháp quốc gia. Quốc tịch này có thể đạt được qua nhiều con đường, chẳng hạn như sinh ra trên lãnh thổ Hoa Kỳ (theo nguyên tắc jus soli – quyền theo đất), sinh ra ở nước ngoài nhưng có cha mẹ là công dân Mỹ (theo nguyên tắc jus sanguinis – quyền theo huyết thống), hoặc thông qua quá trình nhập tịch sau khi đáp ứng các yêu cầu pháp lý từ giai đoạn thường trú nhân hợp pháp.
Sở hữu quốc tịch Mỹ mang ý nghĩa quan trọng, thể hiện tư cách công dân với đầy đủ quyền lợi và nghĩa vụ theo Hiến pháp và luật pháp Hoa Kỳ. Công dân Mỹ được hưởng các đặc quyền lợi đặc biệt hơn, điều mà thẻ xanh (thẻ thường trú) chưa thể làm được.
Tự do sinh sống và làm việc tại bất kỳ bang nào của Hoa Kỳ
Có quyền bầu cử và ứng cử vào các vị trí công quyền
Được bảo lãnh người thân (vợ/chồng, con cái, cha mẹ, anh chị em) nhập cư vào Mỹ với quy trình ưu tiên hơn
Điều kiện nhập quốc tịch Mỹ
Để chính thức trở thành công dân Mỹ, cá nhân cần đáp ứng các tiêu chí nghiêm ngặt do Sở Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (USCIS) quy định. Các điều kiện này có thể khác nhau tùy thuộc vào hoàn cảnh và tình trạng cư trú của từng người.
- Đủ 18 tuổi trở lên tại thời điểm nộp đơn xin nhập tịch Form N-400
- Là thường trú nhân hợp pháp của Mỹ (có thẻ xanh).
- Cư trú ít nhất 30 tháng trong vòng 5 năm trước khi nộp đơn (đối với diện việc làm, đầu tư, bảo lãnh,…) hoặc 18 tháng trong vòng 3 năm (đối với diện kết hôn với công dân Mỹ)
- Sống ít nhất 3 tháng tại tiểu bang hoặc khu vực nơi đương đơn nộp hồ sơ xin quốc tịch.
- Có kiến thức cơ bản về lịch sử, văn hóa, chính phủ Hoa Kỳ và có khả năng giao tiếp Anh ngữ cơ bản để vượt qua phỏng vấn và bài kiểm tra nhập tịch. Một số trường hợp được miễn giảm điều kiện này.
- Có đạo đức tốt, không vi phạm pháp luật nghiêm trọng, không gian lận nhập cư, không trốn thuế,…
- Sẵn sàng tuyên thệ ủng hộ và bảo vệ Hiến pháp Hoa Kỳ, thể hiện lòng trung thành với Hoa Kỳ.
Các con đường lên quốc tịch Mỹ
Có nhiều cách để một cá nhân có thể nhận được quyền công dân Mỹ. Con đường phổ biến và chủ động nhất để lấy quốc tịch là thông qua các chương trình định cư với thẻ xanh như đầu tư EB-5 vào các dự án đã được phê duyệt hoặc diện việc làm dành cho tay nghề phổ thông EB-3 Unskilled.
1. Diện đầu tư EB-5
Chương trình EB-5 là con đường nhanh chóng và trực tiếp dành cho các nhà đầu tư nước ngoài có tiềm lực tài chính. Bằng cách đầu tư một khoản vốn 800.000 USD vào các dự án thuộc khu vực việc làm mục tiêu (TEA) và tạo ra ít nhất 10 việc làm cho người lao động Mỹ, nhà đầu tư cùng vợ/chồng và các con chưa kết hôn dưới 21 tuổi sẽ được cấp thẻ xanh có điều kiện 2 năm. Sau khi duy trì khoản đầu tư và đáp ứng các điều kiện khác, gia đình nhà đầu tư sẽ được xóa điều kiện để nhận thẻ xanh vĩnh viễn, mở ra con đường trở thành công dân Mỹ sau 5 năm định cư.
2. Diện việc làm EB-3
EB-3 là chương trình định cư dành cho 3 nhóm đối tượng chính: lao động có tay nghề, chuyên gia và lao động phổ thông. Trong đó lao động phổ thông (EB-3 Unskilled) là nhánh nhập cư được nhiều người Việt Nam lựa chọn nhất trong những năm qua. Đương đơn cần có một nhà tuyển dụng tại Mỹ bảo lãnh và trải qua các bước như xin chứng nhận lao động LC/PERM, nộp đơn I-140 và cuối cùng là xin visa/thẻ xanh định cư.
Ưu điểm lớn của EB-3 Unskilled là không yêu cầu kinh nghiệm làm việc, Anh ngữ (ngoại trừ một số vị trí cần giao tiếp cơ bản), không yêu cầu đầu tư tài chính lớn như EB-5, chỉ cần đáp ứng điều kiện sức khỏe và lý lịch tư pháp.
3. Các con đường khác
Bên cạnh 2 lộ trình chủ động trên, các hình thức bảo lãnh gia đình và kết hôn cũng là những lựa chọn khả thi, tuy nhiên thường có thời gian chờ đợi kéo dài (thường 8 – trên 10 năm với diện bảo lãnh) và khâu xét duyệt hồ sơ cực kỳ gắt gao (với diện kết hôn) so với EB-5 và EB-3.
Việc lựa chọn lộ trình phù hợp đòi hỏi sự nghiên cứu kỹ lưỡng và tư vấn từ các chuyên gia di trú giàu kinh nghiệm để đảm bảo hành trình đến quốc tịch Mỹ của bạn được suôn sẻ và thành công. Nếu bạn đang tìm kiếm một con đường dẫn đến quốc tịch Mỹ, liên hệ với Doslink để được hỗ trợ và tư vấn chuyên sâu.
So sánh thẻ xanh và quốc tịch Mỹ
Thẻ xanh (Green Card) và Quốc tịch Mỹ là hai thuật ngữ chỉ tình trạng cư trú và pháp lý khác nhau. Thẻ xanh chỉ tình trạng thường trú nhân, cho phép sinh sống, học tập và làm việc lâu dài tại Mỹ. Tuy nhiên người có thẻ xanh vẫn chịu sự quản lý của luật di trú Mỹ và có thể bị mất quyền cư trú nếu vi phạm các quy định pháp luật. Đồng thời, thẻ xanh không mang lại quyền chính trị như bầu cử hay tham gia làm việc trong bộ máy nhà nước, quân đội,… Trong khi đó, quốc tịch Mỹ là tình trạng vĩnh viễn, đảm bảo không bị trục xuất, mang lại quyền chính trị và quyền bảo lãnh thân nhân rộng rãi hơn.
| Đặc điểm | Thẻ Xanh | Quốc tịch Mỹ |
| Tình trạng | Tthường trú nhân hợp pháp | Công dân Mỹ |
| Thời hạn | Có thời hạn (10 năm hoặc 2 năm có điều kiện), phải gia hạn để duy trì tình trạng. | Vĩnh viễn, không cần gia hạn (trừ khi tự nguyện từ bỏ). |
| Khả năng bị trục xuất | Có thể bị tước thẻ xanh và trục xuất nếu vi phạm nghiêm trọng luật pháp Mỹ (như phạm tội hình sự, gian lận nhập cư, rời Mỹ quá lâu). | Không thể bị trục xuất vì bất kỳ lý do nào. |
| Quyền bầu cử/Ứng cử | Không được quyền. | Có quyền bầu cử và tham gia tranh cử vào hầu hết các vị trí trong chính phủ. |
| Hộ chiếu | Không được cấp hộ chiếu Mỹ. Phải dùng hộ chiếu của quốc gia gốc. | Được cấp hộ chiếu Mỹ, giúp việc đi lại quốc tế dễ dàng hơn (miễn visa trên 180 quốc gia). |
| Thời gian vắng mặt ở Mỹ | Bị giới hạn thời gian vắng mặt (không nên rời Mỹ quá 6 tháng liên tục/1 năm) để tránh bị nghi ngờ từ bỏ tình trạng thường trú. | Không bị giới hạn thời gian đi du lịch hoặc cư trú bên ngoài nước Mỹ. |
| Bảo lãnh thân nhân | Có thể bảo lãnh vợ/chồng và con cái chưa kết hôn và bị giới hạn số lượng visa hằng năm. | Có thể bảo lãnh vợ/chồng, con cái (cả chưa và đã kết hôn), cha mẹ, anh chị em ruột. Không bị giới hạn số lượng visa hàng năm cho diện bảo lãnh thân nhân trực hệ IR). |
| Cơ hội việc làm | Được làm việc cho hầu hết các công ty/tổ chức, ngoại trừ một số công việc liên quan đến chính phủ liên bang, an ninh quốc gia. | Có thể làm việc ở tất cả các vị trí, bao gồm các công việc cấp cao trong chính phủ liên bang. |
| Phúc lợi xã hội | Được hưởng nhiều phúc lợi xã hội, trợ cấp, an sinh xã hội, Medicare, Medicaid nhưng vẫn bị hạn chế hơn so với công dân. | Được tiếp cận đầy đủ các khoản phúc lợi và trợ cấp của chính phủ. |
Thủ tục và chi phí xin quốc tịch Mỹ
Quy trình nhập tịch Mỹ thường kéo dài trung bình từ 9 đến 14 tháng, tùy thuộc vào văn phòng USCIS xử lý hồ sơ và tình hình thực tế.
Chi phí nhập quốc tịch Mỹ bao gồm các khoản phí bắt buộc phải nộp cho USCIS và các chi phí tùy chọn khác có thể phát sinh trong quá trình chuẩn bị hồ sơ.
Ngoài lệ phí đơn nhập tịch N-400 (đã bao gồm phí sinh trắc vân tay) là $710 đối với nộp Online hoặc $760 đối với nộp hồ sơ giấy (paper), đương đơn cần chuẩn bị thêm các khoản phí phát sinh khác:
- Phí Luật sư di trú
- Phí dịch thuật, công chứng hồ sơ
- Phí ôn thi quốc tịch, nếu bạn chọn học tại lớp học trả phí
- Phí làm hộ chiếu Mỹ sau nhập tịch
Ngoài ra, USCIS có chính sách miễn/giảm lệ phí nộp đơn cho những người có thu nhập thấp hoặc đang nhận trợ cấp từ chính phủ.
Câu hỏi thường gặp khi xin quốc tịch Mỹ
Hoa Kỳ áp dụng nguyên tắc cấp quốc tịch dựa trên nơi sinh, do đó trẻ em sinh ra trên đất Mỹ sẽ tự động có quốc tịch Mỹ, bất kể cha mẹ đang giữ visa hay quốc tịch nào.
Trẻ sinh ra tại Mỹ tự đông trở thành công dân, hưởng mọi quyền lợi bao gồm tham gia bảo hiểm y tế công, giáo dục, an sinh xã hội, tự do học tập và làm việc ở bất cứ đâu và được bầu cử khi đủ tuổi. Công dân Mỹ từ 21 tuổi trở lên sẽ được phép nộp hồ sơ bảo lãnh cha mẹ đến định cư tại Mỹ.
Các trường hợp được miễn thi tiếng Anh:
- Người từ 50 tuổi trở lên và đã là thường trú nhân ít nhất 20 năm.
- Người từ 55 tuổi trở lên và đã là thường trú nhân ít nhất 15 năm.
Các trường hợp được miễn thi tiếng Anh và bài thi công dân:
- Người từ 65 tuổi trở lên và đã là thường trú nhân ít nhất 20 năm sẽ được miễn thi tiếng Anh và chỉ cần học 20 câu hỏi thay vì 100 câu trong bài thi công dân.
- Người khuyết tật được miễn cả hai bài thi nếu có hồ sơ y tế hợp lệ, chứng nhận bởi bác sĩ và nộp Mẫu N-648.
- Tự nguyện từ bỏ qua tuyên bố chính thức trước cơ quan có thẩm quyền.
- Gian lận khi nhập tịch, như cung cấp thông tin sai, dùng giấy tờ hoặc kết hôn giả.
- Phạm tội nghiêm trọng như khủng bố, phản quốc, chống lại Hiến pháp Mỹ.
- Nhận chức vụ chính trị hoặc quân sự ở nước ngoài, đặc biệt nếu liên quan đến quốc gia có xung đột với Mỹ.
Thời gian trung bình để hoàn tất quá trình nhập quốc tịch Mỹ có thể dao động từ 9 đến 14 tháng hoặc lâu hơn, tùy thuộc vào văn phòng USCIS xử lý hồ sơ, số lượng đơn nộp và độ phức tạp của từng trường hợp.
Hành trình định cư Mỹ chỉ thật sự trọn vẹn khi bạn chính thức trở thành công dân Hoa Kỳ. Thấu hiểu điều đó, Doslink – công ty tư vấn di trú uy tín hơn 9 năm kinh nghiệm, cam kết đồng hành cùng bạn trên toàn bộ chặng đường từ bước đầu lấy thẻ xanh qua các diện đầu tư EB-5, việc làm EB-3,… cho đến khi bạn chính thức tuyên thệ nhập tịch Mỹ. Liên hệ ngay để được tư vấn chi tiết.
Xem thêm các tin tức định cư Mỹ
